بچه پولداری ملی 3
چرا نباید به نفت وابسته باشیم؟*
بازخوانی بیانات امام خامنه ای در راستای بند 18 سیاست های اقتصاد مقاومتی
در نظریات جدید علم اقتصاد(که غالبا جزو جریانات هترودوکس اقتصاد هستند) به اقتصاد ملی کشور ها توصیه می شود که «خود را در مقابل تلاطمات، نوسانات،دشواری ها و تهدیدهایی که در سطح بین المللی و داخلی وجود دارد مقام بکنند». مفاهیمی همچون ....
بچه پولداری ملی 3
چرا نباید به نفت وابسته باشیم؟*
بازخوانی بیانات امام خامنه ای در راستای بند 18 سیاست های اقتصاد مقاومتی
در یادداشت قبلی به علل عدم وابستگی به درآمد های نفتی از منظر رهبر انقلاب پرداختیم و آن ها را بررسی کردیم در این یادداشت نیز یکی دیگر از علل قطع وابستگی به درآمد های نفتی، در بیانات مقام معظم رهبری را به طور مختصر بررسی می کنیم. اما این که راهکارهای برون رفت از این مسئله چیست انشالله در یادداشت بعدی بررسی می شود.
سرنوشت کشور در دست سیاستگذران کلان نفتی
بایستی به این نکته توجه کرد که عرصه بین الملل بر خلاف نظریات اقتصاد کلاسیک هیچگاه خالی از توطئه و بازی های سیاسی نیست. در واقع نوعی تعارض همواره در عرصه اقتصاد بین الملل وجود دارد. از این رو در نظریات جدید علم اقتصاد( که غالبا جزو جریانات هترودوکس اقتصاد هستند) به اقتصاد ملی کشور ها توصیه می شود که «خود را در مقابل تلاطمات، نوسانات،دشواری ها و تهدیدهایی که در سطح بین المللی و داخلی وجود دارد خود را مقام بکنند».
مفاهیمی همچون "Economic Vulnerability"؛ "Economic Anti-fragility" ؛"Robustness"؛ "economy solidarity"؛ "macroeconomic stability"؛"Economic sustainability """
که در کل به معنای پایداری و ثبات و مقاوم بودن اقتصادهای ملی می باشد در همین فضا پر از تلاطم و نوسانات و تهدید ها شکل گرفته اند.
اقتصاد مقاومتی نیز که از سوی رهبری مطرح شده، یکی از نتیاج ملموسش ایجاد ثبات و پایداری در اقتصادی داخلی کشور می باشد. اما این ثبات و پایداری با وابستگی کشور به درآمدهای نفتی کاملا در تضاد است. چرا که عرصه نفت و قیمت های نفتی همواره مورد طمع و دخالت کشورها و افراد سودجود و استعمارگر بوده است و همین ها گاهی با استفاده از ابزارعلم اقتصاد(نظیر تئوری های عرضه و تقاضا) و گاهی با جنگ و عربده کشی، بازار نفت را با تلاطم های بسیاری مواجه کردند.
از این رو نتیجه این می شود که اگر کشوری به درامد های نفتی متکی باشد به راحتی در تلاطم این بالا و پایین رفتن های قیمت نفت افتاده و اقتصاد داخلی اش بی ثبات می گردد. اتفاقی که هم اکنون و با نوسانات قیمت نفت بر سر اقتصاد کشور ما آمده است و شاهد آن هستیم که دشمنان نظام اسلامی چگونه با استفاده از ابزار بالا و پایین بردن قیمت نفت، اقتصاد داخلی ما را متاثر می کنند.
مقام معظم رهبری بر اساس همین منطق در مقاطع مختلف به این نوسانات قیمتی واکنش نشان داده و وابستگی به درآمد های نفتی را سبب افتادن سرنوشت کشور به دست کمپانی ها و سیاست گذاران کلان نفتی و در نتیجه بی ثباتی اقتصاد داخلی می دانند. در زیر گزیده های بیانات ایشان در این رابطه را مرور می کنیم:
«.....نتیجه]اتکای به پول نفت[ هم همین میشود که سرنوشت کشور مى‌افتد دست آن کسانى که سیاست‌گذاران کلانِ دنیاى نفت و منابع زیرزمینى‌اند. امروز این‌جور است: سیاست آنها این است که یک روز قیمت نفت تنزّل پیدا کند؛ ناگهان شما مى‌بینید ۲۰ دلار قیمت نفت تنزّل پیدا کرد؛ تا دیروز مثلاً ۱۰۵ دلار میفروختند، حالا باید ۸۵ دلار بفروشند؛ اینها سیاستهاى جهانى است. کشورى که اقتصاد خودش را بسپرد دست سیاست‌گذاران و طرّاحان و برنامه‌ریزانِ خارج از محدوده‌ى مصالح او، حال آینده‌ى آن کشور معلوم است». بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در هشتمین همایش ملی نخبگان جوان۱۳۹۳/۰۷/۳۰
«امروز دنبال استقلال اقتصادی هستیم؛ دنبال رها شدن کشور از وابستگی به نفت هستیم. امروز میخواهیم در وضع اقتصادی کشور ترتیبی داده شود که پایین آمدن فلان مقدار از قیمت یک بشکهی نفت، نتواند در کشور ما این همه تأثیر بگذارد». بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان 15/2/78
«ما باید کاری کنیم که ملت و دولت ایران، وابسته به نفت خود نباشند. چون متاسّفانه، امروز در دنیا نفت به سیاستهای بین‌المللی، کمپانیها و غارتگران بزرگ و جهان‌خواران و مستکبران وابسته است. در حقیقت، نفت در مشت آن‌هاست. هرگاه بخواهند، قیمتش را پایین می‌آورند، تولید را کم یا زیاد دور می‌کنند، یکی را از دور خارج یا وارد دورْ می‌کنند! نفت مال ماست؛ اما سیاستش در دست دیگران است! چنین سرمایه‌ای مایه‌ی دردسر است» بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم رضوی1/1/75
«مادهی ارزشمندی که امروز دنیا جانش به آن بند است یعنی نفت به ملتهای خاصی متعلّق است عمدتاً در همین منطقهی خود ما، مقداری هم در جاهای دیگر اما سرنوشت این ماده، قیمتگذاری و مصرفش، دست دیگران است و صاحبان اصلی در آن کمترین نقش را دارند! یک روز سیاستهای آنها به نحوی اقتضا میکند که قیمت را اندکی بالا ببرند، تا فلان دولت پولدار شود و برود جنسهای آنها را بخرد؛ لذا مقداری قیمت را بالا میبرند. یکوقت سیاستها اقتضا میکند که چند کشور را دچار تنگنای اقتصادی کنند، پس قیمت نفت باید پایین بیاید؛ لذا قیمت نفت پایین میآید؛ از داخل «اوپک» هم به آنها کمک میشود! دولت و ملت ما باید یک فکر اساسی برای این مشکل بکنند» بیانات در خطبه‌های نمازجمعه 4/10/77
*سامان مظاهری کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد
پانوشت:
هترودوکس: به طور خیلی مختصر می توان هترودکس ها را مخالفین جریان علم اقتصاد متعارف برشمرد. علم اقتصاد متعارف متاثر از فضای کلاسیک و کینزی است.
منبع: سایت جهاد اقتصادی
در همین رابطه بخوانید
بچه پولداری ملی1(آرزویی در مرز 21 سالگی)
بچه پولداری ملی2 ( چرا نباید به نفت وابسته باشیم)
